Экскурсія "Гісторыя роднай вёскі"
Задачы : Пашыраць уяўленні дзяцей аб малой Радзіме на аснове знаёмства з роднай вёскай, у якой яны жывуць, пазнаёміць з вуліцамі, названых ў гонар знакамітых землякоў. Удакладніць з дзецьмі інфармацыю аб роднай вёсцы (якія прыгожыя месцы ёсць, хто ў ёй жыве і працуе) Выклікаць у дзяцей пачуццё зачаравання прыгажосцю роднай вёскі. Выхоўваць любоў да роднай вёскі і пачуццё гордасці за яе, жаданне зрабіць яе яшчэ прыгажэй.
Ход.
Выхавальнік:
З-за гарызонту сонейка ўстае
За ракою Арэсай салавей спявае.
Да чаго прыгожыя і зграбныя лесы!
Чутны хор зязюль, птушыныя галасы
Восенню ці зімою – гэта ўсё роўна.
Ты заўсёды прыгожа, мілае сяло.
Выхавальнік: Сябры мае, я ведаю, што вы вельмі любіце адгадваць загадкі. І я хочу задаць пытанні.
Як называюць людзей, якія жывуць у Беларусі? (беларусы)
Галоўны горад нашай краіны? (Мінск)
Як называецца наша вёска? (Языль)
Выхавальнік: А адкуль пайшла назва нашай вёскі ведаеце? Тады паслухайце. Назва Языль утварылася ад наймення рыбы язь, якая раней вясной у вялікай колькасці ішла на нераст у рэчку. Сяляне з лазы майстравалі прыстасаванні для лоўлі ў выглядзе падоўжаных кашоў, якія называлі язы. Адсюль і пайшла назва вёскі.
Як называецца цэнтральная вуліца нашай вёскі? (вул. Леніна)
Як называецца будынак, у якім вучні атрымліваюць веды (Школа)
Як называецца рака, якая працякае каля нашу вёску? (Языліца)
Якія яшчэ вёскі, знаходзяцца радам? (Аточка, Рабак, Асяродак, Крычын, Вярхуціна)
Дык вось, месца, дзе мы нарадзіліся і жывём, ходзім у дзіцячы сад, дзе жывуць нашы мамы, таты, дзядулі, бабулі, сябры, называецца – Радзіма.
Сёння мы з вамі адправінся на экскурсію па нашай вёсцы.
Выхавальнік: Мы зараз паўторым правілы дарожнага руху, і ў шлях.
- Рухацца за дарослым, па правым баку дарогі.
- Пры пераходзе праезжай часткі паглядзець спачатку налева, а затым направа, падняць сігнальныя флажкі.
- Пераходзіць хутка і арганізавана дарогу.
- Не адхіляцца на разгляданне дамоў, бо ўсе дзеці ідуць строем.
- Гаварыць ціха, не размахваць рукамі.
Выхавальнік: Як называецца вуліца нашай вёскі, дзе размешчаны наш дзіцячы сад? (вул. Палаўчэні). А вы ведаеце чаму яе так назвалі?(адказы дзяцей)
Вуліца Палаўчэні. Гаўрыла Антонавіч Палаўчэня, адважны афіцэр-танкіст, наш зямляк. Ён быў вядомы сваёй мужнасцю, пра якую на фронце складалі легенды. Напрыклад, пра тое, як яго танк у адзіночку ўварваўся ў вёску, дзе быў раскватараваны нямецкі полк, знішчыў вялікую колькасць ваеннай тэхнікі і салдатаў, дзейнічаў так так, што фашысты беглі , як ашпараныя кіпянем. Аб тым, што рэйд яго танка выратаваў ад пакутніцкай смерці жыхароў вёскі, якіх фашысцкія карнікі сагналі ў адну хату Гаўрыла Антонавіч даведаўся толькі пасля вайны. У суседняй вёсцы фашысты падрыхтавалі да адпраўкі ў Германію эшалон вязняў. У цяжкім баі танкісты сарвалі намеры ворагаў і вызвалілі савецкіх людзей. Неўзабаве нямецкі снарад трапіў у баявую машыну капітана Палаўчэні, і машына загарэлася. Ён выскачыў з танка і пачаў ратаваць экіпаж. Фашысты схапілі камандзіра, але ў рукапашнай барацьбе капітан знішчыў. Танк рухаўся далей па замёрзлай рацэ, калі раптам праваліўся пад лёд. Гітлераўцы дасталі яго , каб даследаваць, унутр не зазірнулі, бо думалі, што савецкія воіны загінулі. Пралічыліся – ноччу танк Палаўчэні пайшоў на прарыў. Паніка сярод фашысцкіх войск дапамагла экіпажу выжыць. Больш за тое, на шчасце, атака танкавага экіпажа была падтрымана надыходзячымі войскамі, увечары населены пункт быў вызвалены ад ворагаў. Вось якім быў наш зямляк. Ён удастоены высокага звання Героя Савецкага Саюза. Вайну ён закончыў падпалкоўнікам, камандзірам танкавага палка, быў узнагароджаны ордэнам Леніна I ступені, двумя ордэнамі Чырвонай Зоркі, шматлікімі медалямі. Яго імя носіць не толькі вуліца роднай вёскі, але і вуліцы яшчэ двух гарадоў.
Выхавальнік: Мы прайшлі вуліцу Палаўчэні і выйшлі на вуліца Маёрава.
Наша вёска размешчана на тэрыторыі калгасу, які носіць імя воінаў чырвонаармейцаў Скварцова і Маёрава. Яны загінулі даўно (у час грамадзянскай вайны) пры вызваленні нашай вёскі ад польскіх захопнікаў, іх брацкая магіла знаходзіцца на мясцовых могілках. Звестак аб іх больш не захавалася, але ў іх гонар названы дзве вясковыя вуліцы і наш калгас.
Выхавальнік: А вось гэта вуліца Доўнара. У самым пачатку вуліцы стаіць хата памятнай таблічкай на ёй. Тут жыў Пётр Віктаравіч Доўнар.
Пётр Віктаравіч Доўнар, жыхар нашай вёскі, стаў старшым лейтынантам, камандзірам дэсантна-штурмавой роты, трапіў у Афганістан выконваць інтэрнацыянальны абавязак. Пасля жорсткага бою, пры эвакуацыі параненых байцоў, яго бронемашына падарвалася на міне. За мужнасць і адвагу быў узнагароджаны ордэнам Чырвонай Зоркі.
Выхавальнік: Наша вёска Языль мае багатую гістарычную спадчыну. Мы ўсе павінны яе ведаць, шанаваць. Адкажыце на пытанне, ці спадабалася вам наша экскурсія? Чым? (адказы дзяцей)
Выхавальнік: А зараз мы пойдзем у наш дзіцячы сад. А пра ўсё аб чым вы даведаліся, вы яшчэ раз можаце пагутарыць з сваімі бацькамі, бабулямі і дзядулямі. Магчыма яны раскажуць вам яшчэ больш цікавых звестак аб нашай вёсцы.