Аўтар:

Санкевіч Алена Мікалаеўна,

выхавальнік дашкольнай адукацыі

 

Задачы: сярэдняя падгрупа: фарміраваць ўяўленні пра ўласцівасці паветра (яно вакол нас, нябачнае, без паху, не мае формы); развіваць пазнавальны  інтарэс да з'яў прыроды, прадметнае ўспрыманне яго выхоўваць жаданне пазнаваць свет нежывой прыроды;

старэйшая падгрупа: замацоўваць уяўленні пра ўласцівасці паветра (яно вакол нас, нябачнае, без паху, не мае формы); развіваць пазнавальны  інтарэс да з'яў прыроды, прадметнае ўспрыманне яго выхоўваць жаданне пазнаваць свет нежывой прыроды;

 

Матэрыял і абсталяванне: скрынка з пісьмом, спецыяльная форма для дарослага (фартух, нарукаўнікі, шапачкі), спецыяльная форма для дзяцей (фартушкі, нарукаўнікі, шапачкі),  пакеты, вострыя палачкі, спецыяльная форма для дарослага (фартух, нарукаўнікі, шапачкі), спецыяльная форма для дзяцей (фартушкі, нарукаўнікі, шапачкі), трубачкі, шклянкі з вадою.

Ход занятка.

Выхавальнік (В.):Дзеці, сёння раніцай я вельмі спяшалася да вас, і калі падышла да групы, убачыла дзіўную скрыначку, якая стаяла каля нашай групы.

Цікава, што ў ёй, давайце паглядзім…

Ліст.

Адгадайте што я,

Адгадайце, якое я,

Раскажыце для чаго я…

В.: Дзеці, што гэта можа быць?

Дз.: Мы таксама нічога не бачым.

В.: У скрынцы нешта, павінна быць, але я напрыклад, нічога не бачу, а вы?

Дз.: І мы нічога не бачым.

В.: Можа, панюхаем? (дзеці нюхаюць і прыходзяць да высновы, што нічога не адчуваюць).

Я нічога не разумею....

Зазірнем яшчэ раз, што вы бачыце ўнутры скрынкі?

Дз.: Мы бачым толькі сценкі і дно.

В.: Можа хто здагадаўся, што гэта можа быць?

Дз.: Не.

В.: Зараз я загадаю вам загадку, а вы паспрабуйце адгадаць. Тады і даведаемся, што ў скрынцы.

Для дыхання ён вельмі патрэбны Усім у краіне і на планеце. З ветрам вельмі дружны. Мы ведаем усё пра яго з табой, Ніхто не зловіць яго рукой.

Дз.: Гэта паветра!

В.: Правільна! У скрынцы паветра!

 Сёння мы з вамі пагаворым аб паветры як сапраўдныя навукоўцы-даследчыкі. Навукоўцы працуюць у памяшканні, дзе шмат прыбораў для досведаў, а як гэта памяшканне называецца? Лабараторыя.

В.: У лабараторыі трэба выконваць пэўныя правілы. Якія?

Дз.:  не перабіваць адзін аднаго. не перашкаджаць адзін аднаму, працаваць ціха, акуратна, уважліва.

Дзеці і выхавальнік дашкольнай адукацыі апранаюць спецыяльную форму, праходзяць у " лабараторыю”, займаюць свае месцы за сталамі.

Дзеці, скажыце, вы бачылі паветра, дзе яно знаходзіцца? (Адказы дзяцей.)  Паветра знаходзіцца вакол нас. Яно ўсюды: у нашай групе, на вуліцы, у вас дома. Якое яно? (Адказы дзяцей.)

В.: Як можна праверыць, ці ёсць тут паветра? (Абводзіць рукамі групу.) Паспрабуйце злавіць яго (дзеці ловяць рукамі паветра). Не атрымліваецца?

Вопыт №1 "Злаві паветра".

Я прапаную злавіць яго з дапамогай пакетаў (дзеці падыходзяць да стала, дзе ляжаць пакеты, бяруць іх і адначасова з выхавальнікам раскрываюць пакеты, робяць імі рух і рэзка закрываюць рукамі).

В.: Што адбылося з пакетамі? (Яны надзьмуліся, сталі выпуклымі, пругкімі.)

В: Што ў іх знаходзіцца? (Паветра.) Пакеты напоўнены паветрам. Якое яно? Апішыце яго. (Празрыстое, небачнае, бескаляровае)

В.: А як можна праверыць ці сапраўды ў пакеце паветра? Давайце возьмем вострую палачку і асцярожна праколем пакет (выхавальнік дашкольнай адукацыі дапамагае выхавальнікам сярэдней падгрупы, а дзеці старэйшай падгрупы пракалваюць свае пакеты). Паднясем яго да твару і націснем на яго рукамі. Што вы адчуваеце? (Паветра) Вось мы і адкрылі адзін з сакрэтаў паветра. Паветра нельга ўбачыць, але яго можна адчуць. Пакет зноў стаў тоненькім. Чаму?

Дз.: У ім няма паветра, яно усе выйшла.

Пытанне: Якую мы можам зрабіць выснову. Як можна ўбачыць паветра?

Выснова (робяць дзеці): Паветра празрыстае, каб яго ўбачыць, яго трэба злавіць і змясціць у абалонку.

Вопыт №2 “Паветра ў нашым целе".

 Паветра ёсць усюды, нават унутры нас. Хочаце даведацца, дзе ён знаходзіцца? (Так.) Давайце гэта праверым, спачатку ўдыхнем глыбока, а затым выдыхнем. Як вы думаеце, што мы з вамі ўдыхнулі і выдыхнулі? (Паветра) Вазьміце трубачкі і пастаўце іх у шкляначкі з вадой  і падуйце. Што адбываецца?

Дз.: Мы выдыхаем паветра і ў вадзе з'яўляюцца бурбалкі. Значыць, унутры нас ёсць паветра.

В.: Дуем моцна, а зараз слаба. Бурбалак было аднолькавае колькасць?

Дз.: Калі дуем слаба, бурбалак мала, а калі моцна-шмат.

Выснова: Калі выдыхаем шмат паветра, то бурбалак шмат, а калі мала, то і бурбалак мала.

В.: Дзеці, калі мы проста ўдыхаем і выдыхаем паветра, мы бачым яго? (Не.) А вось зімой, калі вы гуляеце на вуліцы і дыхаеце, то вы можаце ўбачыць паветра. Як? (Ідзе пар.)

Вопыт №3 “Вецер – гэта рух паветра”

В.: Мы з вамі ведаем што паветра акружае нас. Як вы думаце, мы можам адчуць паветра? А як мы можам гэта зрабіць?

 Нам сёння спатрэбіцца веер, які мы з вамі калісьці майстравалі.

Я цяпер памахаю веерам перад тварам.

В.: Дзеці, давайце паспрабуем зладзіць вецер з дапамогай веера! Памахайце веерам спачатку на сябе, потым адзін на аднаго. Што вы адчуваеце?(Адказы дзяцей.)

Дз.: Веер рухаецца і як бы падганяе паветра. Паветра таксама пачынае рухацца, таму ў твар дзьме ветрык.

Выснова: Калі паветра рухаецца, атрымліваецца вецер.

Фізкультхвілінка

 Вецер вее над палямі

(маршыруем на месцы).

І калышацца трава,

(калышам рукамі над галавой).

Воблака плыве над намі

(плаваючыя руху)

Нібы белая гара

(рукі трохвугольнікам над галавой).

Вецер пыл над полем носіць

(махі рукамі перад сабой).

Нахіляе каласы

(рукі на пояс, нахілы ў бок).

Раз у лева, два ў права

А затым наадварот.

Вопыт №3 "Паветра не мае паху".

В.: А ці мае паветра пах? Як вы думаеце?

Дз.: Калі паветра чыстае, то яно не мае паху.

В.: А зараз заплюшчыце вочкі. (Пачынае абдзіраць апельсін ад кажуры.) Што вы адчуваеце? (Пах мандарына.) Які вынік можна зрабіць?

Выснова: Паветра не мае паху, яно набывае пахі іншых рэвываў.

Вопыт №5 "Паветра можа рухаць прадметы".

В.: Паветра можа рухаць розныя прадметы. Хочаце ўбачыць, як яно гэта робіць?(Так.)

Выхавальнік дашкольнай адукацыі раздае дзецям паветраныя шары і прапануе дзецям развязаць шнурок..

В.: Што было ўнутры нашага паветранага шара. Чаму ён паляцеў?

Дз.: Унутры  шара было паветра. Паветра вырывалася з шарыка і таму ён рухаўся.

Выснова: Паветра можа рухаць прадметы.

В.: Малайцы, дзеці! Мы сёння вельмі добра папрацавалі і даведаліся пра некаторыя ўласцівасці паветра. І абавязкова працягнем вывучаць паветра ў наступны раз. А скажыце, вам спадабалася праводзіць доследы? (Адказы дзяцей) Які вопыт вам здаўся цікавым больш за ўсё? (Адказы дзяцей) Добра, зараз я вам прапаную ўзяць са стала 2 сігнальныя карткі-зялёную і чырвоную. Я буду казаць сцвярджэнні, а вы замест адказу будзеце паказваць карткі. Калі вы згодныя, падніміце зялёную картку, калі не згодныя, чырвоную. Давайце паспрабуем. Будзьце ўважлівыя!

Паветра акружае нас з усіх бакоў.

Паветра можна пачуць.

Паветра празрыстае, таму мы яго не бачым.

Чыстае паветра не мае паху, але можа перадаваць пах прадметаў.

Чалавек можа жыць без паветра.

 Вецер-гэта рух паветра.

 Спосаб выяўлення паветра - "замкнуць" паветра  "злавіць" у абалонку.

 Паветра можа рухаць прадметы.

В.: Малайцы, дзеці! Добра папрацавалі! І ў падарунак хачу падарыць вам паветраныя шары. Дзеці, чым яны напоўнены? (Паветрам) Малайцы!

 

Літаратура:

1. Вучэбная праграма дашкольнай адукацыі / Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь. — Мінск : Нац. ін­т адукацыі, 2019. — 463 с.

2.Петрыкевич, А. А. Весёлые игры по ознакомлению с природой.; учеб. нагляд. Пособие для педагогов учреждений дошкольного образования / А. А. Петрикевич, - Минск: Аверсев, 2017. – (Серия – “Умней-ка”)